Destylacja to proces, w którym w reakcję wchodzi kilka składników, a umożliwia ona otrzymanie alkoholu. Na skutek destylacji, nawet w warunkach domowych, można otrzymać mocny alkohol o stężeniu nawet 95%. Taki domowy alkohol, tworzący się na drodze destylacji ,nazywany jest bimbrem. Aby reakcja chemiczna prowadząca do otrzymania alkoholu zakończyła się powodzeniem, konieczne jest użycie kilku produktów spożywczych oraz odpowiedniego do tego celu sprzętu.
Na czym polega destylacja bimbru?
Destylacja jest zatem procesem chemicznym, polegających na rozpadzie związków chemicznych na skutek zjawiska odparowywania. W toku procesu poszczególne składniki mieszanki produktów ulegają skropleniu. Skład pary zależy od składu cieczy, dzięki tej zależności można izolować i oczyszczać poszczególne składniki mieszaniny.
W procesie destylacji ciecz zamienia się w parę a później ponownie w ciecz, różnica temperatury poszczególnych składników sprawia, że na końcu jest możliwe otrzymanie destylatu alkoholowego, czyli dokładnie tej substancji, o którą od początku chodziło.
Destylacja nie jest jednak jednakowa dla każdego efektu. Wyróżnia się cztery rodzaje destylacji:
- destylację prostą
- destylację próżniową
- destylację z parą wodną
- destylację frakcyjną z kolumną destylacyjną
Proces destylacji można przeprowadzić w warunkach domowych i przez dziesiątki lat w ten sposób w domach produkowano dla własnych potrzeb alkohol. Dzisiaj, gdy dysproporcje cenowe są mniejsze a alkohol powszechnie dostępny, otrzymywaniem alkoholu w drodze domowej destylacji zajmują się głównie pasjonaci. To ta sam grupa, która co roku zbiera owoce na domowe wino pędzone w piwniczkach, sprawdzając poszczególne gatunki owoców, dobierając ilość cukru i drożdży. Destylacja zamiast wina produkuje bimber, równie atrakcyjny i złożony smakowo trunek wyskokowy.
Cały proces destylacji, również w warunkach domowych, opiera się na różnicy temperatury wrzenia alkoholu i wody, przy czym pierwsza z nich jest niższa od drugiej. Do przebiegu procesu potrzebne są określone akcesoria, które można nabyć w sklepach stacjonarnych oraz internetowych. Ogromny wybór sprzętu do destylacji zapewnia sklep Królestwo Mocy.
Destylacja bimbru, najpopularniejsze metody
Wybrana metoda destylacji determinowana jest sprzętem, jaki wybiera się do przeprowadzenia procesu. Miłośnik bimbru ma do wyboru podstawowe zestawy, wzbogacane dodatkowymi elementami w zależności, przede wszystkim, od walorów zapachowych i smakowych, jakie chce się uzyskać w efekcie destylacji, jest to destylator lub kolumna rektyfikacyjna oraz szereg akcesoriów, również niezbędnych dla każdej metody. Są to:
- cylinder zawierający miarkę, to element potrzebny do każdej destylacji
- alkoholomierz, drobne urządzenie do sprawdzania stężenia alkoholu, w ten sposób trzyma się rękę na pulsie, sprawdzając systematycznie przebieg procesu
- wężyki, służące do przepływu alkoholu
- lejek, niezbędny przy przelewaniu alkoholu
- butelki, o różnym stopniu estetyki, o szczelnym zamknięciu, to w nich przechowuje się efekt całego procesu
Jaki destylator do produkcji domowej wybrać?
Destylatory to najprostszy sprzęt do pot still, najczęściej wybieranej metody destylacji w warunkach domowych. Metoda ta, choć powszechna, wymaga większych starań w celu pozbycia się zapachu i smaku bimbru, chyba że nikomu nie będą one przeszkadzać. Zwykle jednak „bimbrownik domowy” przeprowadza dwukrotną destylację i do tego oczyszczanie węglem aktywnym. Destylatory do pot still wybierają osoby, które zamierzają destylować nastawy owocowe po to, by otrzymać alkohol do produkcji nalewek, albo produkować je bezpośrednio z nich. Tego rodzaju destylatory dzieli się na destylatory do alkoholu na szybkowarach, na garnkach oraz na kegach.
Destylatory na szybkowarach posiadają zwykle pojemność 5-17l. Przeznaczone są dla osób, które nie otwierają w domu wielkiej produkcji i traktują proces destylacji jako miłe uzupełnienie swojego hobby. Szybkowary można jednocześnie wykorzystywać jako kuchenny sprzęt AGD, do przyspieszenia procesu gotowania dań, wymagających długiej obróbki termicznej.
Destylatory na naprawdę dużych garnkach, rzadko używanych w kuchni, o pojemności od 18-30l, można wykorzystywać do do przygotowywania weków czy okazjonalnego peklowania. Na koniec destylatory na kegach, które zamieniają się już w sprzęt profesjonalny i wydajny, można bowiem otrzymać w ten sposób nawet 50 litrów alkoholu. Wewnątrz kegów montuje się grzałki elektryczne, upraszczające i przyspieszające cały proces.
Kolumny rektyfikacyjne do produkcji domowego alkoholu
Kolumny rektyfikacyjne przenoszą domową destylację na wyższy poziom. Za sprawą tego rodzaju zestawu sprzętów otrzymany produkt pozbawiony jest prawie całkowicie cech charakterystycznych dla bimbru: posmaku i zapachu, które nie wszyscy akceptują. Nie tylko jakość alkoholu stanowi tu swoisty bonus, ale i jego stężenie. Można bowiem otrzymać trunek o stężeniu nawet 86%. Tak wysoką jakość produktu zapewnia wielokrotna destylacja z ponownym napływem. Kolumny rektyfikacyjne muszą jednak posiadać optymalne wypełnienie oraz wysokość.
Wypełnienie kolumn zapewniają spiralne, wykonane ze stali nierdzewnej zmywaki lub sprężynki pryzmatyczne, do tego szklane rurki lub szklane pierścienie raschiga, niewchodzące w reakcję z alkoholem.
Niezwykle istotną dla całego procesu jest wysokość kolumny rektyfikacyjnej. Musi ona jednak być proporcjonalna do pomieszczenia, w którym cały proces będzie zachodził. Minimalna wysokość wynosi 1-1,2m, optymalna natomiast nawet 4m. Wysokość tę muszą uzupełnić pojemnik oraz głowica, a równie często taboret gazowy.
Kolumny rektyfikacyjne, tzw. z zimnymi palcami, to niezwykle proste i łatwe w opiece urządzenie, chociaż posiada zarówno wady jak i zalety. Głowica tam obecna dokonuje ważnej czynności – schładza opary alkoholu, by ponownie skierować je na wypełnienie, a dopiero potem przechodzą one do chłodnicy. Jednak ten dodatkowy etap sprawia, że z czasem zmniejsza się ilość alkoholu w oparach, przed skropleniem, można jednak i temu zapobiegać. Najczęściej w tego rodzaju urządzeniu przeprowadza się destylację dwa razy, by otrzymać możliwie najczystszy produkt końcowy.
W przeciwieństwie do „zimnych palców” głowica typu Nixona Stone’a wysyła opary do głównej chłodnicy, ale dzieli je potem na dwie część. Jedna staje się schłodzonym destylatem ale druga skierowana je na wypełnienie. Tego rodzaju urządzenie wymaga większej staranności i nadzoru, ale w ten sposób otrzymuje się destylat wysokiej już jakości.
Do destylacji niezbędny jest zacier
Aby powstał oczekiwany produkt końcowy, jakim jest bimber, niezbędny jest w procesie zacier, od którego wszystko się zaczyna. Hobbyści, miłośnicy procesu destylacji zwykle wykonują go samodzielnie, łącząc drożdże, cukier i wodę jako bazę, a do tego dodając często owoce. Drożdże można również kupić w sklepie Królestwo Mocy. Aby wspomóc efekt produkcji i osiągnąć jak najwyższą jakość destylatu warto dokupić węgiel aktywny oraz płatki dębowe, które pomogą zlikwidować dla wielu przykry zapach i posmak bimbru.